Een antieke pandemie
De Pest van Antoninus (165-180) wordt benoemd als een antieke pandemie. De Pest van Antoninus is een grootschalige pokkenepidemie die naar verluidt bijna een derde van de bevolking had gedood.
De beschrijving van de symptomen door Claudius Galenus doet wetenschappers vermoeden dat het hier gaat over Variola major, het pokkenvirus. Volgens de beschrijving was de pest omvangrijk en van lange duur. Mensen vertoonden symptomen van koorts, diarree, ontsteking van de keelholte en huiduitslag zoals vlekken, bulten en pukkels. Enkele jaren voor de uitbraak in Europa, zou in Afrika het virus ontstaan zijn en zo langzaamaan een weg banen naar het Midden-Oosten. Het virus deed zijn intrede in Europa na de overwinning van het Romeinse leger tegen de Perzen.
Alle wegen leiden naar Rome
De epidemie kon zich snel verspreiden. De heirbanen die een geheel wegenstelsel vormden binnen het Romeinse Rijk werkten bij verspreiding van ziekte niet in hun voordeel. De Pest kon zich gemakkelijk gaan verspreiden binnen de florerende steden van het Rijk. Als we de vergelijking maken met het coronavirus, zien we ook dat transport één van de boosdoeners was. Herinneren jullie zich nog de eerste persoon in België die van het vliegtuig werd geplukt en in quarantaine werd geplaatst?
Besmettelijkheid
Pokken zijn zeer besmettelijk, volgens onderzoek zouden enkele virusdeeltjes al genoeg zijn om besmet te worden. Anders dan coronavirussen zijn pokkenvirussen uitsluitend tussen mensen. De overdracht gebeurt via speekseldeeltjes, hoesten is dus voldoende. Maar ook op kledingstukken kan het virus overleven en zich verspreiden. Ook bij het coronavirus is dit mogelijk, we kennen ondertussen alle maatregelen om onszelf te beschermen als kinderrijmpjes uit ons hoofd. De incubatietijd van het pokkenvirus is meer dan dubbel zolang (12 dagen) als dat van het coronavirus (5,2 dagen), met andere woorden kunnen de pokken veel meer, veel sneller en meer onderbewust doorgegeven worden.
Op het hoogtepunt van de pokkenepidemie vielen in Rome naar verluidt tot 2. 000 doden per dag. Het totaal aantal doden zou 5 miljoen mensen zijn. Als we dit vergelijken met de omvang van de bevolking in die tijd zijn dat hele zware verliezen, geschat zo’n 25 à 30 procent van de bevolking. Iets minder dan de helft van de Belgische bevolking dus.
Bronnen:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pest_van_Antoninus
https://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=1224#7
https://nl.wikipedia.org/wiki/Heerweg
https://historiek.net/pandemieen-in-de-oudheid/133219/
Het dodental is hier enorm. De incubatietijd is hier lang wel erg lang. Dit verklaard wel waarom er zoveel doden waren. Welke maatregelen werden hier genomen?
BeantwoordenVerwijderenJa dat viel me ook, maar dat komt waarschijnlijk door de onwetendheid in die tijd. Ik heb echt mijn best gedaan om maatregelen te zoeken hierover, maar vond helaas veel te weinig (betrouwbare) bronnen over deze pest.
VerwijderenLeuk om eens een ziekte te lezen die niet zo gekend is!
BeantwoordenVerwijderenWat mij al opgevallen is bij het lezen van verschillende blogposten is dat het dodental altijd zeer hoog is. Ook nu bij het coronavirus mogen we het niet onderschatten. Nu dacht ik wel dat onze (tijdens het coronavirus) incubatietijd 14 dagen was? Of ben ik hiervan gebaseerd op een niet wetenschappelijk onderzoek?
BeantwoordenVerwijderenGoed punt dat je aanhaalt met 'alle wegen leiden naar Rome'. Je kunt inderdaad mooi zien dat transport en bereikbaarheid de draaischijf zijn waarmee pandemieën zich verspreiden.
BeantwoordenVerwijderenGroetjes Julie
Ik heb mij ook wat verdiept in de smallpox, weliswaar gedurende een andere tijdsperiode in de geschiedenis.
BeantwoordenVerwijderenLeuk dat je het ook hebt over de plaag van Antoninus. Inderdaad, zoals toen is ook transport de reden dat het coronavirus zich zo kon verspreiden.
BeantwoordenVerwijderen